انواع نانچیکو

نانچاکو (نانچیکو یا نونچاکو) (به ژاپنی: ヌ ン チ ャ ク) یک سلاح سرد سنتی اوکیناواییاست که از دو میلهٔ باریک تشکیل می‌شود که در انتها با یک زنجیر یا طناب کوتاه به هم متصل شده‌اند.

تاریخچه

با این حال نانچاکو در گذشته سلاح محبوبی نبود. این حقیقت را می‌توان از این نکته دریافت که در هیچ‌یک از ده‌ها کاتای سنتی کاراته از این وسیله استفاده نمی‌شود. این موضوع احتمالاً به دلیل کارایی ناچیز این سلاح در مقابل سلاح‌های دورزن همچون شمشیر و چوب بوده‌است، البته شخصی که مهارت خوبی در استفاده از نانچاکو داشت به راحتی می‌توانست چندین شخص مجهز به خنجر یا بی‌سلاح را شکست دهد. همچنین مخفی نگهداشتن نانچاکو هم بسیار آسان بود، در نتیجه در اوکیناوا نانچاکو در درجهٔ اول به عنوان یک وسیلهٔ دفاع شخصی در مقابل دزدان و اوباش مورد استفاده بود.یک باور عامیانه بسیار معروف می‌گوید که نانچاکو در اصل یک ابزار خرمن‌کوبی برای جداکردنبرنج از شلتوک بوده که کشاورزان ژاپنی آن را به شکل یک سلاح مرگبار درآوردند تا با آن به نبردسامورایی‌ها بپردازند. اما در حقیقت کشاورزان اوکیناوایی نانچاکو را با تغییر در نوعی لگام اسبدر سدهٔ هفدهم ابداع کردند. در آن زمان دایمیو ایالت ساتسوما که اوکیناوا را به نیز تصرف کرده بود، نگهداری سلاح برای کشاورزان را ممنوع کرده بود، به همین دلیل کشاورزان به سراغ سلاح‌های جایگزین دیگری رفتند. ظاهر نانچاکو طوری بود که مأموران حکومت آن را با نوعی اسباب بازی یا یک تکه چوب بی‌خطر اشتباه می‌گرفتند. در حالی‌که این تکه چوب معمولی در واقع سلاح دفاعی مؤثری بود.

در دوران معاصر نانچاکو با توجه به ساختار ساده و کارآمدی بالا در مبارزهٔ خیابانی تولد دوباره‌ای یافته‌است. بخشی از این محبوبیت نیز به فیلم‌های بروس لی مربوط می‌شود. بروس لی از این سلاح در فیلم های خشم اژدها ، راه اژدها ، اژدها وارد می‌شود و بازی مرگ بهره جست .

از آن‌جا که نانچاکو یکی از سلاح‌های سنتی اوکیناوایی معروف به کوبودو است ارتباط نزدیکی با کاراته دارد و بساری از تکنیک‌های آن در کاراته موجود است. این سلاح وارد سبک‌های کره‌ای همچون تکواندو و هاپکیدو نیز شده‌است.در اسکریما هنر رزمی فیلیپینی نیز سلاحی بسیار شبیه به نانچیکو به نام تاباک تویوکو مورد استفاده است. شیوهٔ استفاده از این سلاح سبک‌های متفاوتی دارد. در سیستم اوکیناوایی بیشتر برای تکنیک‌های قفل‌کننده و خفه‌کننده از آن استفاده می‌شود اما در سیستم فیلیپینی بیشتر تکنیک‌های ضربه‌ای با آن انجام می‌شود.

بخش‌ها

تصویر بخش‌های مختلف نانچاکو

• هیمو (Himo): طنابی که دو دسته نانچاکو را به هم متصل می‌کند.
• آنا (Ana): سوراخی که طناب (Himo) از آن رد می‌شود و در دسته نانچاکو قرار دارد.
• کوساری (Kusari): زنجیری که دو دسته نانچاکو با آن به بسته متصل شده‌اند. (بعضی از نانچاکوها دارای طناب و بعضی، زنجیر هستند)
• کونتوه (Kontoh): جایی که زنجیر یا طناب به بدنه متصل می‌شود.
• جوکونبو (Jukon-bo): قسمت بالایی دسته (نزدیک به دسته)
• چوکونبو (Chukon-bu): قسمت مرکزی دسته
• کیکونبو (Kikon-bu): قسمت پایینی دسته
• کونته‌ای (Kontei): انتهای دسته‌ها

در چین به چوب حمله‌کننده، چوب اژدها (به چینی: 龍棍) و به چوب دسته، چوب یانگ (به چینی: 陽棍) می گویند. دسته نانچاکو چینی گرد است اما نانچاکو اوکیناوایی هشت‌وجهی است که باعث وارد کردن جراحات بیشتری به هدف می شود. بلندی آن باید به حدی باشد که بتواند در هنگام بالا گرفتن از بازو محافظت کند. بلندی طناب یا زنجیر هم باید به حدی باشد که بتوان دسته ها را بتوان به راحتی بدور کف دست قرار داد. یکسان بودن اندازه دو دسته و داشتن تعادل آن‌ها در دقت ضربات بسیار تاثیرگذار و مهم است. تعادل دسته‌ها باید به سمت خارج آن‌ها باشد تا بتوان به راحتی با آن‌ها ضربه زد و در چرخش آن‌ها را کنترل نمود. دسته ها در گذشته از چوب درختان محکمی همچونبلوط ساخته می‌شده است. این دسته ها را چندین سال در یزر گل قرار می‌دادند تا کمبود اکسیژن و ویژگی اسیدی آن باعث محکمتر شدن آن‌ها شده و از پوسیدگی آن‌ها جلوگیری کند. طناب آن نیز از موی اسب درست می‌شده‌است.

سبک‌های رسمی

بطور معمول در هنرهای رزمی اوکیناوایی و کاراته کاربرد دارد. در اسکریما (با نام توباک-تویوک) که از هنرهای رزمی فیلیپین است و نیز درتکواندو و هاپکیدو نیز به کار می‌رود. نحوه کار با آن در هر سبکی متفاوت است. در روش سنتی اوکیناوایی از آن بیشتر برای گرفتن و قفل حریف استفاده می‌شود. در هنرهای رزمی فیلیپین بیشتر برای ضربه زدن استفاده می‌شود. در سیستم کره‌ای هم، برای حرکات ترکیبی دفاع و حمله (ضربه و قفل) به کار می‌رود. نانچاکو می‌تواند بصورت تکی یا دوتایی استفاده شود. روش‌هایی در ترکیب نانچاکو با تکنیک‌های بدون سلاح ایجاد شده‌است:

• Mouhébong Taekwondo : ترکیب نانچاکوی کره‌ای و تکواندو
• Nunch-Boxing: ترکیب نانچاکو با مشت و لگد
• Nunchaku en savate: ترکیب ساواته (یک هنر رزمی فرانسوی با ترکیب بوکس غربی و لگد) و نانچاکو

سبک آزاد

نانچاکوی سبک آزاد، سبکی جدید است که بیشتر از آن برای مقاصد نمایشی استفاده می‌شود تا یک سلاح. با گسترش شیوع هنرهای رزمی در اینترنت و علاقه مردم به یادگیری آن، این سبک نیز رو به گسترش است که مسابقات آن نیز توسط انجمن جهانی نانچاکو بر‌گزار می‌شود. در بعضی از هنرهای رزمی نیز از نانچاکو برای بهتر شدن واکنش‌ها، کنترل دست و مهارت دیگر استفاده می‌شود. داشتن نانچاکو در کشورهایی همچون نروژ، کانادا، روسیه، شیلی و اسپانیا آزاد است و ممنوعیت قانونی ندارد. اما در بعضی کشورها همانند آلمان، سلاحی ممنوع به حساب می‌آید.

یک نمونه قدیمی نانچیکو

منابع

• The real history of the nunchaku
• Demura, Fumio. «Nunchaku, karate weapon of self-defense». Black Belt Communications, 1971, Page 11, ISBN 0-89750-006-7
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Nunchaku»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۶ آبان ۱۳۹۱).